Güvenli yolculukların sağlanması adına ulusal ve uluslararası yönetmelikler bulunmaktadır. Eğer üretiminizi bir M2 Kategorisi veya M3 Kategorisi otobüs olarak gerçekleştirmek isterseniz bunun birçok yolu vardır.
Bunlardan birisi panelvan olarak üretilen araçların yapılan üretim ile otobüse dönüştürülmesidir. Bu tadilat/imalat ile yolcu taşımacılığında siz de yer alabilirsiniz. Halihazırda bu dönüşümü yapıyorsanız süreçlerinizi birlikte geliştirebiliriz. Peki bu süreçlerde en doğru yol nasıl çizilir? Sizlere neler sunuyoruz? Bu yazımızda bunlar gibi sorulara yanıtlar vermeye çalıştık.
İçerik Başlıkları
M2 Kategorisi ve M3 Kategorisi Otobüs Tanımları
Otobüsler yolcu taşınması amacıyla üretilen araçlardır. Bu araçların çeşitli güvenlik kriterleri bulunmaktadır. Bu kriterler gerek AB gerekse Birleşmiş Milletler yönetmeliklerince belirlenmiştir. Bir de minibüs olarak bildiğimiz bir tanım vardır. Bu tanım yönetmeliklerde bulunmamaktadır. Tamamen halk arasında kullanılan bir tabir olarak bilinmektedir. Aşağıda araç detaylarını belirtirken yönetmelik tanımlarından ziyade daha anlaşılır cümleler ile sizlere anlatmaya çalışacağız.
Otobüsler M2 ve M3 kategorisi araçlar olarak ikiye ve bunların içinde Sınıf I, II, III, A ve B olmak üzere 5’e ayrılır. Bilinmesi gereken en temel konu şu; bir aracın otobüs olabilmesi için en az 9 yolcu taşıması gerekmektedir.
M2 kategorisi kapasitesi en fazla 5000 kg olan araçlar olup M3 kategorisi ise 5000 kg’dan fazla kapasiteye sahip olan araçları niteler.
Sınıf I 22’den fazla yolcuya sahip ayakta yolcu taşımaya yönelik araçları, Sınıf II 22’den fazla yolcuya sahip daha çok oturan yolcuları taşımayı amaçlayan fakat içerisinde belirli sayıda ayakta yolcu taşınmasına izin verilen araçları, Sınıf III 22’den fazla yolcuya sahip tamamen oturan yolcuların taşındığı araçları tanımlar. Sınıf I araçlar için EGO, İETT, İZBAN gibi şehir içi ulaşımda kullanılan yüksek kapasiteli araçlar örnek olabilir. Sınıf II için ilçeler arası seyahatlerin gerçekleştiği araçlar örnek verilebilir. Sınıf III için ise şehirlerarası kullanılan otobüsleri örnek verebiliriz.
Sınıf A araçlar 9 ile 22 yolcu arasında taşıma yapabilen ve ayakta yolcuların taşınabildiği araçlar, Sınıf B ise 9 ile 22 yolcu arasında taşıma yapabilen sadece oturan yolcuların taşındığı araçlardır. Sınıf A için örneğin şehir içinde tekerlekli sandalye yolcusu ve katlanır koltukları bulunan araçları örnekleyebiliriz. Sınıf B için ise servis araçları, okul taşıtları, şehir içi minibüs hatlarını örnekleyebiliriz.
Hangi Panelvan Araçların Otobüse Dönüşümü Yaygın?
Dünyanın birçok yerinde kullanım kolaylığı, yakıt, fiyat gibi seçeneklerin elverişli olması nedeniyle panelvan araçlardan yapılan otobüsler çok tercih ediliyor. Bu alanda ülkemizde de ağırlıklı olarak Mercedes-Benz Sprinter, Fiat Ducato, Ford Transit, Peugeot Boxer, Citroen Jumper, Renault Master, Iveco, Volkswagen Crafter, MAN gibi markalar sık kullanılıyor. Müşteri tercihi, aracın kullanım bölgesi gibi unsurlar bu araçların taleplerinde değişkenlik yaratıyor tabi ki.
Panelvan Dönüşümünde Hangi Belgelendirme Türü Tavsiye Edilir?
Panelvan dönüşümünde iki tür belgelendirme genellikle önerilmektedir. Birçok değişkene bağlı olarak AİTM Seri Tadilat tip onayı ve EU 2018/858 Çok Aşamalı tip onay başvuruları öncelikli önerilmektedir.
Eğer üretiminizi ihracata yönelik gerçekleştiriyorsanız mutlaka EU 2018/858’e göre belgelendirme yapmalısınız. Fakat pazar hedef analizinizi gerçekleştirdikten sonra burada ulusal tip onayı süreçleri daha elverişli olabilir.
Tip Onay Belgesi Nasıl Alınır? Süreçleri Nelerdir?
Araç tip onayı süreçlerinin tamamı benzer süreçlerdir. O1 ve O2 Kategorisi Tip Onay Belgelendirme süreçleri, Tarım Römorku Tip Onay Belgelendirme Süreçleri, Ulusal projeler gibi bu belgelendirme türünde de idari ve teknik koşullar söz konusudur. Sürecin başında başvuru kapsamının belirlenmesi adına çeşitli toplantılar gerçekleştirilir. Pazar analizi yapılır ve üretim hedefiniz belirlendiğinde idari süreçlerinizle birlikte teknik süreçleriniz eş zamanlı ilerler.
İdari süreçte bir şirket olmanız ve üretim yerine sahip olmanız gerekmektedir. Bununla ilgili ilave şartlar bulunmakta olup şirketinize yönelik birtakım ilave idari dokümanlar gerekmektedir. Kalite sistemi hazırlıkları yapılmalıdır. İdari hazırlıklar devam ederken bir taraftan testler planlanır ve test aracı hazırlanır.
Otobüs Testleri Nasıl İlerler?
Otobüsler için yüksek güvenlik kriterleri bulunmaktadır. Koltukların bağlantıları, yolcu alanları, karoseri dayanımı gibi birçok unsur yönetmeliklerce belirlenmiştir. Tip onay belgelendirme sürecinizde laboratuvar ve üretim yerinde gerçekleştirilecek testlere ilave olarak bazı araç gruplarında yolda gerçekleştirilmesi gereken testler bulunmaktadır. Buna bağlı olarak hem laboratuvar hem final araç için iki hazırlık yapılmaktadır. Bu hazırlıklara ilişkin tüm süreçlerde daima size en uygun yolu belirleyerek en kolay şekilde testleri tamamlamanız konusunda yardımcı oluyoruz.
Başlangıç Değerlendirmesi ve COP
Tip onayına ilişkin başlangıçta üretime ilişkin dokümantasyonunuz ve üretim yerinizin hazırlığı denetlenir. Bununla ilgili Üretimin Uygunluğu (COP) Nedir? başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Testlerden Sonra Neler Yapılır?
Testler ve başlangıç denetimi başarıyla sonuçlandıktan sonra testleri gerçekleştirilen akredite kuruluşa sunduğumuz dosyalar incelenir. Bu dosyaların hazırlığında sizin önceliklerinize göre çeşitli görüşmeler yapmaktayız. Akabinde akredite kuruluş belirlenen kapsamda dokümanın uygunluğunu kontrol eder ve buna göre test raporlarını düzenler. Onay kuruluşuna tüm rapor ve bilgi dokümanları inceleme için gönderilir. Hem idari hem teknik incelemeler sonrası bir uygunsuzluk olmaması halinde onay kuruluşu tip onay belgesini yayınlar. Bu süreç hem ulusal hem AB tip onayı için geçerlidir.
Tip Onay Belgesini Aldıktan Sonra Neler Yapılır?
Onay kuruluşu yayınladığı onay ile sizi seri üretime yönelik yetkilendirmiş olur. Daha sonra belgeniz kapsamında gerçekleştireceğiniz her araç üretimince uygunluk belgesi (COC) düzenlenir. COC ile birlikte fatura vb. idari gereken dosyalarınız tescile hazır olur. Tescil kuruluşu uygun olan aracı tescil eder. Ulusal seri tadilat tip onay belgesi olması halinde tescil öncesi muayene süreçleri de bulunmaktadır. Ancak burada süreçler neticelenmiyor. Her ürettiğiniz araç için kalite sistemini mutlaka uygun bir şekilde yürütmelisiniz. Aynı zamanda ara denetimler ile üretimi doğrulamalısınız. Yapılan değişiklikler var ise kapsam genişletme yaparak belgenizi yenilemelisiniz. Ayrıca sürekli denetimlerde tüm süreci başarıyla yürüttüğünüzü ispat etmelisiniz. Bu konuda imalatçının yükümlülükleri ile ilgili yazımızı inceleyebilirsiniz.
Neden Anemon Mühendislik?
Anemon Mühendislik bünyesinde sektörün önde gelen birçok otobüs üreticisinin tip onay belgelendirme süreçlerini başarıyla tamamladık. Bu firmaların tüm süreçlerinde aktif rol alarak uzmanlığımızı ispatladık. Hem ulusal pazarda hem uluslararası pazarda üretici ihtiyaçlarını tam manasıyla tespit ederek en doğru ve kapsamlı belgelendirme sürecini yürütmeyi sürdürüyoruz. Bu nedenle uzmanlığımızı üretim kalitenizle birleştirerek birçok başarılı projeye birlikte imza atabiliriz. Tüm hizmetlerimize ilişkin bilgi almak için bize ulaşın. Güncel paylaşımlarımızı Linkedin ve Instagram adreslerimizden takip edin!
